Geschiedenis van het drinkwater
In Nederland beschikken wij over een van de beste waterleidingnetten ter wereld. Bijna iedereen kan beschikken over veilig en schoon drinkwater. Schoon en veilig drinkwater is een verworvenheid waarover wij vanaf de jaren 20 over beschikken. De initiatiefnemer van de Eerste Nederlandse waterleiding is Jacob van Lennep. Zo zou Jacob van Lennep, schrijver en landsadvocaat, op een middag te werken in zijn tuin toen zijn vrouw hem een glas vers duinwater inschonk. Duinwater kon je destijds gewoon met een pomp uit de grond pompen. Het idee was geboren om duinwater te gaan leveren aan Amsterdam. Jacob van Lennep speelde een belangrijke rol bij de oprichting van het eerste drinkwaterbedrijf, de Amsterdamse Duinwater Maatschappij. Duinwater werd destijds verkocht voor een cent per emmer. Vanaf 1853 pompte Amsterdamse Duinwater Maatschappij steeds meer schoon duinwater naar de hoofdstad.
@Levering via het leidingnetwerk
De levering van kraanwater via een leidingnetwerk werd in Nederland voor het eerst toegepast halverwege de 19e eeuw. In Amsterdam kon men water verkrijgen dat afkomstig was uit de 20 km westwaarts gelegen duinen. Daar bevonden zich grote hoeveelheden natuurlijk gezuiverd water. Het waren de Amsterdamse bierbrouwers die, voor een meer efficiënte en constante aanvoer van zuiver water, de stimulans gaven tot de ontwikkeling van een leidingnetwerk.
Het zou nog tot bijna de vorige eeuwwisseling duren dat de watervoorziening via leidingen in een stroomversnelling kwam, en daarmee ook het aantal waterleidingbedrijfjes. In de jaren ’20 waren de meeste stedelijke regio’s aangesloten op de waterleiding en veertig jaar later was op een enkele boerderij na heel Nederland voorzien van kraanwater.
@Overheid en kraanwater
De drinkwatervoorziening was vroeger in handen van particulieren, later in die van gemeenten en provincies. Toen in Nederland halverwege de 19e eeuw voor het eerst kraanwater werd gebruikt, was er geen kwaliteitsgarantie, en waren er geen wettelijke normen en richtlijnen die de betrouwbaarheid van het water en controle daarop voorschreven. Vanaf het begin van de 20e eeuw nam de overheidsbemoeienis met de kwaliteit en beschikbaarheid van kraanwater toe. Pas in 1957 kwam de Waterleidingwet tot stand. Sindsdien hebben het Rijk en de Europese Unie zich door wet- en regelgeving steeds meer met kraanwater en de voorziening daarvan bemoeid.
@Drinkwaterwet
Op 1 juli 2011 is de Waterleidingwet vervangen door de Drinkwaterwet. De naam van de nieuwe wet geeft al aan dat nu het water centraal staat. Kernpunten zijn onder andere: het publieke eigendom van de drinkwatervoorziening, het garanderen van de waterkwaliteit en maatschappelijk en verantwoord ondernemerschap. De drinkwatervoorziening is volgens de wet nu ‘een dwingende reden van groot openbaar belang’. Dat betekent dat de overheid een zorgverplichting heeft om de bronnen nu en in de toekomst goed te beschermen. Je kunt dus wel zeggen dat kraanwater het best bewaakte voedingsmiddel van Nederland is.
